Theo truyền thống, hàng năm cứ vào ngày 19 và 20 tháng Chạp, ở chợ Gôi (xã An Hoà Thịnh) và chợ Choi (xã Tân Mỹ Hà) thuộc huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) lại diễn ra phiên chợ bò, chợ trâu. Ở đó, người ta tìm đến chợ không chỉ để thỏa mãn mua bán hàng hóa mà còn là nơi giao lưu tình cảm, thể hiện nét đẹp văn hóa của vùng miền.
Với những người con xa xứ, cứ đến độ dịp chợ lại nao nao tìm về để được mua sắm, cả nhà lại về quê cùng ông bà, người thân ăn Tết. Tất cả, tất cả như theo chân họ suốt cuộc đời.
Cũng giống như các vùng nông thôn khác của Hà Tĩnh, ở huyện Hương Sơn mỗi xã, mỗi vùng đều có một cái chợ. Chợ của xã nào, vùng nào thì có tên gọi của địa phương nơi đó và được gọi chung là chợ quê hay chợ làng. Nhưng nét đặc sắc của chợ Choi, chợ Gôi là mỗi tháng chợ họp 15 ngày, với sự luân phiên nhau theo quy luật “Lẽ Gôi”, “Đôi Choi”. Đặc biệt chợ Gôi, chợ Choi có 2 phiên chợ lịch sử là chợ Trâu và chợ Bò đã đi vào đời sống các thế hệ con em Hương Sơn từ bao đời.
Trong màn sương mờ của buổi sáng sớm, chợ tết nói chung và chợ Trâu, chợ Bò nói riêng đã rất đông người qua lại buôn bán, không những là người dân địa phương và các xã lân cận của huyện mà còn là của các nơi trong và ngoài tỉnh. Chợ Trâu, chợ Bò được hình thành từ sau Cách mạng Tháng 8 năm 1945 thuộc Tổng An Ấp. Trải qua nhiều biến động lịch sử nhưng chợ Trâu chợ Bò vào dịp 19, 20 tháng Chạp vẫn giữ được hồn cốt của một phiên chợ quê xưa với đủ đầy các sản vật của khắp các vùng miền, nhưng đậm dấu ấn vẫn là những cặp trâu, cặp bò, hình ảnh tượng trưng cho sự phát triển bền vững của nông nghiệp đặc tính của vùng miền lúa nước Việt Nam. Ở đó có bày bán mấy xếp lá dong, một vài nải chuối xanh, cây mía, trái bưởi, trái hồng, mấy mớ trầu không và buồng cau hái ở vườn nhà; có rổ, rá, dần, sàng, thúng, mủng từ bàn tay khéo léo của người dân tự đan bằng tre, nứa. Người chăn nuôi được thì mang cặp gà trống, vài con gà mái hoa bán để lấy tiền chi tiêu… đến đây người ta sẽ thưởng thức từng món ăn Tết, từng hương vị Tết ở khắp mọi miền sơn cước từ kẹo cu đơ của ông Cu Hai nức tiếng Hà Tĩnh đến món dê núi Hương Sơn, thịt nghé Sơn Hòa, bánh đúc, bánh đa, bánh vo..., các loại hoa trái đứng vào hàng vua chúa cũng được chưng bán đầy chợ đó là cam bù, cam chanh Hương Sơn,…
Những phiên chợ truyền thống tuy chỉ diễn ra trong 1 buổi nhưng để lại những dư âm vui vẻ, ấm áp, để già trẻ, gái trai lại mong chờ ngày này năm sau cùng nhau đi chợ.
(Ảnh Báo Hà Tĩnh)